Tuesday, August 19, 2014

Bir Bilim Adaminin Romani


Bir Bilim Adaminin Romani, Oguz Atay'in ITU Insaat Fakultesi'nden hocasi Mustafa Inan'i anlattigi biyografik bir roman. Siradan biyografilerin cok otesinde, hem gerekli tum bilgilerin okura sunuldugu hem de ince bir zekanin urunu kurguya sahip mukemmel bir Oguz Atay eseri. 

Kitabin anlatimi, orta yasli bir profesor ile teknik universite imtihan sonuclarini ogrenmeye calisan tasrali bir genc arasindaki diyaloglar seklinde ilerliyor. Profesor, genc ogrenciye Mustafa Inan'dan bahsediyor. Sonrasinda ikisi beraber onun hayatini, basarilarini, izledigi yolu, karsilastigi zorluklari, mucadelelerini arastiriyor ve bilgileri kaydediyorlar. Bu sayede bir bilim adaminin romanini yazip, okura sunmus oluyorlar. Bizler de Mustafa Inan'i bu sekilde tanimis oluyoruz. Detaylara girmeyecegim ama; kendini bilime adamis birinin hayatinin bu sekilde ince bir kurguyla anlatilmasi cok hosuma gitti. 

Romanin anlaticisi orta yasli profesor, bir yandan Mustafa Inan'in taninmasini amaclarken, bir yandan da arkadaslari tarafindan farkli gorulen tasrali genc ogrencinin kendine olan ozguvenini, azmini artirmaya calisiyor. Cunku, Mustafa Inan da okula basladiginda ayni kosullardaydi. Fakat, O bu durumun kendini olumsuz etkilemesine musade etmemisti. Hatta ilerleyen yillarda, kendi sivesini degistirmeden yasamini surdurmustu. Bence kitaptan edinilmesi gereken en onemli derslerden biri budur.

Bir diger onemli husus da Mustafa Inan'in dusunce yapisi, bilime olan katkilari ve calisma azmi. Takdire sayan... Aci bir gercektir ki; ulkemizde basmakalip egitim modelleriyle ogrenci yetistiren, bu sekilde bilim urettigini zanneden hocalarimiz ve tabi bu zihniyeti sorgusuz/sualsiz kabullenip kariyerini bu dogrultuda devam ettiren ogrenciler cok fazla. Ozellikle muhendisler tarafindan okunmasi gereken bir eser. Bahsi gecen teknik konular, herkes tarafindan anlasilmayabilir. Fakat, Inan'in dusunce yapisindan kendimize pay cikarabiliriz. 

Kendi adima konusayim; ben bu kitabi bolca sinava girdigim ilkbahar doneminde okudum. Guzel bir motivasyon sagladi. Keske universite doneminde, yahut ilk mezun oldugum yil okusaymisim. Belki daha farkli bir bakis acisiyla ilerleyebilirmisim, diye dusundum. Yine de nerden baslanilsa, duzeltilse kardir. Mustafa Inan da yasasa, eminim boyle dusunurdu :) 

Altini Cizdiklerim:

Boyle seyleri de daha isin basinda merak etmek iyi degildir bence. Insan sonra "bu ne isime yarayacak?" diye dusunmekten, ugrastigi konuya aklini veremez olur. Bana kalirsa kimse, mesela matematikle neden ugrastigini hicbir zaman tam olarak bilemez. Onemli olan, geri donmeyi goze alamayacaginiz kadar yol gitmis olmaktir bu konuda.
sh 35

Ne demis adamin biri: Iyi bir hayat hikayesi yazmak, bir hayat yasamak kadar zordur.
sh 48

"Nefis muhasebesi" uzun bir yoldu, hayat kadar uzun bir yol. Insanin butun omur boyunca heyecan icinde yasamasi ve yasarken de durmadan kendisiyle hesaplasmasi demekti bu.
sh 132

Belirli problemleri cozebilmek icin elbette belirli bilgileri ogrenmek gereklidir; fakat bence onemli olan, asil gucluk, problemleri kurmaktir. Cogumuz, problemleri yanlis kurdugumuz icin, daha bastan cozumsuzlukle karsilasiriz.
sh 154

...
Sonra doktora sinavindan basari gostermektir ve bu basariyi gosterdikten sonra gulumsemeyi unutmaktir.
sh 177

Elbette. Herkes Matematikcidir. Butun yazarlar matematikcidir; cunku dil bir matematiktir.
sh 201

Daha insanlarimiz arkalarinda belge birakmaya alismamislar. "Gunluk" tutmak gibi bir aliskanliklari da yok. Aklimiza gelen her seyi bir yana yazmak ayip olur diye dusunuyoruz herhalde; hele baskalari icin dusuncelerimizi de dedikodu olur diye kagit uzerine gecirmekten cekiniyoruz. Kalici bir sey birakmaktan korkar gibi bir halimiz var.
sh 259

Derler ki, insan roman yazmaya, baska romanlari okuyarak ozenirmis; hayati roman gibi oldugu icin, sirf bunun icin roman yazmis biri gorulmemis.
"Ne romani bu bahsettiginiz?" dedi genc adam.
"Bir bilim adaminin romani."
sh 261

Basarisizliklarini bozuk duzenin sirtina yuklemen belki seni ferahlatir, fakat kurtarmaz.
sh 264

No comments:

Post a Comment